Μέρες ξεφαντώματος αυτές της Αποκριάς και φέτος λόγω της δεινής κατάστασης, στην οποία βρισκόμαστε, είμαστε… υποχρεωμένοι να το γιορτάσουμε.
Οι Έλληνες δεν το βάζουν κάτω και γιορτάζουν σε ολόκληρη τη χώρα, με ήθη και έθιμα, οι ρίζες των οποίων προέρχονται τόσο από τις «Διονυσιακές» γιορτές όσο και από την χριστιανική θρησκεία.
Ας δούμε μαζί μερικά από τα σημαντικότερα έθιμα, που αποτελούν και πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες.
Σάπες Ροδόπης: Γαϊδουροδρομίες
Στις Σάπες της Ροδόπης αναβιώνει την Κυριακή της Αποκριάς το έθιμο των Γαϊδουροδρομιών σε κεντρικό δρόμο της πόλης.
Οι νέοι διαγωνίζονται στην ταχύτητα τρέχοντας με γαϊδούρια. Έπειτα ακολουθεί γλέντι στην Πλατεία Δημαρχείου με συγκροτήματα από όλη τη Θράκη.
Αράπηδες – Σοχός
Οι «Κουδουνοφόροι Τράγοι» ή «Αράπηδες» ξεσηκώνουν το Σοχό με τα κουδούνια τους τις τελευταίες ημέρες της Αποκριάς, προκειμένου να διώξουν τα κακά πνεύματα.
Οι «Αράπηδες» μεταμφιεσμένοι με μαύρες γιδοπροβιές και τέσσερα ογκώδη σιδερένια κουδούνια, παρουσιάζονται από παντού, χοροπηδούν, τραγουδούν, χορεύουν και τριγυρνούν στο χωριό από σπίτι σε σπίτι, προσφέροντας ούζο σε φίλους και συγγενείς.
Χίος: Μόστρα
Στα Θυμιανά της Χίου αναβιώνει το έθιμο της «Μόστρας», που διαρκεί δύο ημέρες, από το βράδυ της Παρασκευή της Τυροφάγου μέχρι και το πρωί της Κυριακής της Τυρινής.
Οι ρίζες του εθίμου βρίσκονται στην εποχή του Μεσαίωνα, με τους νεαρούς, το βράδυ της Παρασκευής, να φοράνε παλιά ρούχα, γυναικεία ή αντρικά, να καλύπτουν το πρόσωπό τους με αυτοσχέδιες μάσκες και να ξεφαντώνουν στους δρόμους του νησιού.
Λειβαδιά: Γαϊτανάκι
Στην πόλη της Λειβαδιάς γιορτάζεται την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς το Γαϊτανάκι.
Μασκαράδες παρελαύνουν προς την κεντρική πλατεία όπου πλέκονται τα γαϊτανάκια, και παρουσιάζονται αποκριάτικες σκετς, τραγούδια και παντομίμες από τους μασκαράδες. Στην συνέχεια ακολουθεί γλέντι με λαϊκά τραγούδια και χορούς.
Θήβα: Βλάχικος Γάμος
Στη Θήβα γιορτάζεται εδώ και ενάμισι αιώνα ο «Βλάχικος Γάμος», μια παρωδία του ποιμενικού γάμου ενώ τη νύφη υποδύεται άνδρας.
Ο «Βλάχικος Γάμος» κορυφώνεται την Καθαρά Δευτέρα με την πομπή και την τελετή του «γάμου», ενώ ξεχωρίζει ο διάλογος, με την βλάχικη προφορά, μεταξύ των «συμπεθέρων» του γαμπρού και της νύφης.
Σε αυτόν τον «γάμο» τον πρώτο λόγο έχουν η σάτιρα, οι αισχρολογίες και τα πειράγματα, ο ακατάπαυστος χορός, η ακατάσχετη οινοποσία, τα πηδήματα και οι κραυγές.
Γαλαξίδι: Αλευροπόλεμος
Πρόκειται για ένα από τα εντυπωσιακότερα έθιμα. Στο Γαλαξίδι την Καθαρά Δευτέρα παίζουν με το αλεύρι.
Το έθιμο του «αλευροπόλεμου» διατηρείται από το 1801. Με μεγάλες ποσότητες αλευριού ανά χείρας ο ένας «επιτίθεται» στον άλλο και όλοι καταλήγουν…κάτασπροι.
Τύρναβος: Μπουρανί
Εάν είστε σεμνότυφοι καλύτερα μην πάτε σε αυτή τη γιορτή ή την επονομαζόμενη «γιορτή του Φαλλού», έθιμο, που προέρχεται από τη Διονυσιακή λατρεία.
Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται με το «μπουρανί» της Καθαρής Δευτέρας με τη γιορτή να είναι αφιερωμένη στη γονιμότητα της γης.
Το «Μπουρανί» είναι λέξη τούρκικη και σημαίνει λαχανόκηπο ή σπανακόρυζο. Τα υλικά για την παρασκευή του είναι σπανάκι, τσουκνίδα και λίγος αντεράκος μαζί με ξύδι έτσι για νοστιμιά χωρίς λάδι καθόλου.
Αναπόσπαστο κομμάτι της γιορτής είναι τα ομοιώματα φαλλών, που τα βλέπει κανείς σε όλη την πόλη.
Ιωάννινα: Τζαμάλες
Στα Ιωάννινα την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς γιορτάζονται οι»Τζαμάλες», δηλαδή μεγάλες φωτιές σε διάφορες γειτονιές της πόλης.
Γύρω από τη φωτιά μεταμφιεσμένοι και μη χορεύουν με δημοτικά αλλά και παραδοσιακά αποκριάτικα τραγούδια σε διπλές και τριπλές σειρές, ενώ το κρασί ρέει άφθονο με συνοδεία φασολάδας που μαγειρεύεται παραδοσιακά δίπλα από την «τζαμάλα»
Καστοριά: Ραγκουτσάρια
Στα Ραγκουτσάρια, το παραδοσιακό καρναβάλι που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην Καστοριά, οι κάτοικοι μεταμφιέζονται και φορούν μάσκες.
Οι μάσκες αυτές έχουν συμβολικό χαρακτήρα, αφού η όψη τους είναι τρομακτική και
Άνδρες και γυναίκες, μικροί και μεγάλοι δεν διστάζουν να μασκαρευτούν και να ξεχυθούν στους δρόμους της Καστοριάς, αναστατώνοντας την πόλη με χορούς και τραγούδια.
Η γιορτή κορυφώνεται την τρίτη ημέρα – την επονομαζόμενη και Πατερίτσα – οπότε και βραβεύεται η καλύτερη μεταμφίεση στην παλιά, μεσαιωνική πλατεία Ντολτσό που έπαιξε ιστορικό ρόλο επί τουρκοκρατίας.
Κοζάνη:Φανοί
Την Κυριακή της Μεγάλης Αποκριά ανάβουν οι Φανοί στις γειτονιές και τριγύρω τραγουδούν και χορεύουν οι χορευτές.
Ο φανός ανάβει κατά τις 8 το βράδυ κι αμέσως ξεκινάει το τραγούδι και ο χορός γύρω του.
Το κέφι αρχίζει ν’ ανεβαίνει σιγά – σιγά και καμιά ώρα αργότερα, με κρασί και κιχιά, οι κύκλοι γύρω από το βωμό μεγαλώνουν και πληθαίνουν.
Κάθε γειτονιά πασχίζει να παρουσιάσει τον καλύτερο και πιο φανταχτερό Φανό, με τους πιο καλύτερους τραγουδιστές και τους πιο νόστιμους μεζέδες.
Ξάνθη: Το κάψιμο του «τζάρου»
Ο «τζάρος» ένα κατασκευασμένο ανθρώπινο ομοίωμα, τοποθετημένο πάνω σε έναν σωρό από πουρνάρια.
Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς καιγόταν στο κέντρο πλατείας ή σε υψώματα για να μην έχουν το καλοκαίρι ψύλλους.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου