21/6/11

Το σέλας λάμπει δωρεάν στο Ψηφιακό Πλανητάριο στις 21 Ιουνίου

Το καλοκαίρι ξεκινά επίσημα στις 21 Ιουνίου και εφέτος έχουμε την ευκαιρία να το γιορτάσουμε με τον πιο φαντασμαγορικό τρόπο: «Βιώνοντας το Σέλας». Απολαμβάνοντας δηλαδή, τα υπέροχα χρώματα του Σέλαος και μαθαίνοντας για το ιδιόμορφο αυτό φαινόμενο ακριβώς την μεγαλύτερη ημέρα του έτους. Και αν είναι γνωστό πόσο δύσκολο είναι να ζήσει κανείς τη μαγεία του εκπληκτικού αυτού δώρου της φύσης κάτω από τον ουρανό της Ελλάδας, είναι το Ιδρυμα Ευγενίδου που για άλλη μια φορά, και μέσα από τον θόλο του Νέου Ψηφιακού Πλανηταρίου, γίνεται ξεναγός στα πιο απομακρυσμένα μέρη.
Για να βιώσουμε λοιπόν το Σέλας, αυτή τη φορά, μας μεταφέρει ως το Φέιρμπανκς της Βόρειας Αλάσκα αλλά και το Τρόμσο της Βόρειας Νορβηγίας. Εκεί, όπου πολλάκις βρέθηκε προηγουμένως και ο Τέρενς Μέρτα, για να καταγράψει σε time-lapse φωτογράφιση το μοναδικό θέαμα του Σέλαος. Και να δημιουργήσει την ολοκληρωμένη και πρωτότυπη παράσταση «Βιώνοντας το Σέλας» χαρίζοντας μια μοναδική εμπειρία σε όσους συναρπάζονται από τη μαγεία της φύσης.
Γενικός Διευθυντής της Evans and Sutherland, μίας από τις μεγαλύτερες εταιρείες πλανηταρίων στον κόσμο, αλλά και ακούραστος χομπίστας - παρατηρητής, ο Τέρενς Μέρτα δημιούργησε μια 25λεπτη παράσταση, την πρώτη παγκοσμίως που καταγράφει το Σέλας σε όλη του την μεγαλοπρέπεια το οποίο και αναδεικνύεται πλήρως στον 950 τ.μ. θόλο του Ευγενιδείου Πλανηταρίου.
Πως όμως δημιουργείται το Σέλας; Λίγο πριν το «βιώσουμε», ο Διονύσης Σιμόπουλος, μας δίνει μία γεύση από τα μυστικά του. «Η αλληλεπίδραση του ηλιακού ανέμου και του γήινου μαγνητικού πεδίου είναι ο λόγος για την εμφάνιση του ωραιότερου από τα παιχνίδια της φύσης όταν σχηματίζουν μυστηριώδεις φωτεινές παραστάσεις που αποτελούν το βόρειο και το νότιο Σέλας σε ύψος που κυμαίνεται από 100 έως και 1000 χιλιόμετρα» εξηγεί ο διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου. Οσο για τις εκπληκτικές αποχρώσεις του φαινομένου, ο διακεκριμένος φυσικός και αστρονόμος σημειώνει: «Τα διάφορα χρώματα που παρατηρούμε στο Σέλας εξαρτώνται από τα χημικά στοιχεία της ιονόσφαιρας με τα οποία συγκρούονται τα φορτισμένα ηλεκτρόνια από τον Ηλιο. Η όλη αυτή διαδικασία γίνεται με έναν αρκετά πολύπλοκο τρόπο που ακόμη και σήμερα δεν είναι πλήρως κατανοητός αν και η αρχή της διαλεύκανσής του άρχισε πριν από 150 περίπου χρόνια».
Πιο συγκεκριμένα, ο Διονύσης Σιμόπουλος αναφέρει ότι, όταν στα μέσα του 19ου αιώνα διοχετεύτηκε ηλεκτρικό ρεύμα μέσα σε έναν σωλήνα που περιείχε κάποιο αέριο, ανακαλύφθηκε ότι ήταν δυνατόν να δημιουργηθεί μία αναλαμπή με το φασματικό χρώμα που είναι χαρακτηριστικό του δεδομένου αυτού αερίου. «Με βάση αυτή την ιδιότητα έχουμε σήμερα τις λάμπες φθορισμού και τις φωτεινές επιγραφές νέον» επισημαίνει ο έλληνας επιστήμονας. «Το Σέλας είναι ένα μόνιμο χαρακτηριστικό της γήινης ατμόσφαιρας, έστω και αν οι περισσότεροι από εμάς δεν μπορούμε να το δούμε πάντα αφού χρειάζεται να βρισκόμαστε στο κατάλληλο μέρος και να υπάρχουν και οι κατάλληλες συνθήκες για να το παρακολουθήσουμε» προσθέτει. «Από τη βόρεια Νορβηγία το φαινόμενο παρατηρείται σε καθημερινή σχεδόν βάση, ενώ στις νότιες περιοχές της χώρας είναι εμφανές αρκετές φορές κάθε μήνα. Στις χώρες της βόρειας Ευρώπης η εμφάνισή του περιορίζεται σε μία περίπου φορά κάθε μήνα, και στην περιοχή της Μεσογείου δεν το βλέπουμε παρά μερικές μόνο φορές κάθε αιώνα, αφού η συνηθισμένη του εμφάνιση περιορίζεται σε μία ζώνη 2.500 χιλιομέτρων γύρω από τους μαγνητικούς πόλους. Μερικές φορές όμως, όταν ο Ηλιος είναι ιδιαίτερα δραστήριος και κάτω από πολύ καλές συνθήκες στη γήινη ατμόσφαιρα, το Σέλας μπορεί να φανεί ακόμη και πάνω από το Κάιρο, όπως συνέβη το 1872, ή πάνω από τη Σιγκαπούρη και την Τζακάρτα, όπως έγινε το 1909» συμπληρώνει.
Παρών, κατά τη διάρκεια της πρώτης παράστασης, θα είναι στο Ευγενίδειο Πλανητάριο και δημιουργός του εξαιρετικού αυτού θεάματος Τέρενς Μέρτα, για να συνομιλήσει με το κοινό και να μοιραστεί μαζί του τις συναρπαστικές του εμπειρίες.
Πού και πότε
«Βιώνοντας το Σέλας», Ειδικό Αφιέρωμα του Ιδρύματος Ευγενίδου (Λ. Συγγρού 387 - είσοδος από οδό Πεντέλης -, Π. Φάληρο, τηλ: 210 946960, www.eugenfound.edu.gr), στο Θερινό Ηλιοστάσιο, στις 21 Ιουνίου 2011.
Θα πραγματοποιηθούν τρεις προβολές:
Στις 20:00, στις 21:00 και στις 21:30
Η είσοδος και στις τρεις προβολές είναι ελεύθερη ωστόσο είναι απαραίτητο να προμηθευτεί κανείς Δελτία προτεραιότητας τα οποία θα αρχίσουν να διανέμονται στο Ταμείο του Πλανηταρίου από τις 19.00 της ίδιας ημέρας και έως εξαντλήσεως των θέσεων.








http://www.kala-nea.gr/