18/12/11

Παράξενα έθιμα Χριστουγέννων

Στολίζουμε δέντρο, γεμίζουμε τα μπαλκόνια και τις αυλές φωτάκια, περιμένουμε τον Αγιο Βασίλη, ετοιμάζουμε κουραμπιέδες, μελομακάρονα και βασιλόπιτα.

Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά στην Ελλάδα έχουν καταλήξει εδώ και χρόνια να είναι ένα συνοθύλευμα εθίμων «κλεμμένα» από δω και από κει, προκειμένου να εναρμονιστούμε με τα δυτικά πρότυπα.Ωστόσο υπάρχουν παγκοσμίως ένα σωρό παράξενα έθιμα που έχουν τις ρίζες τους σε παγανιστικές παραδόσεις και συνδέονται άρρηκτα με τις γιορτές. Ας δούμε παρέα μερικά από αυτά που διατηρούνται σε διάφορες γωνιές του κόσμου.

Στην Ουκρανία συνηθίζεται ανάμεσα στα στολίδια του δέντρου να βάζουν και ψεύτικες αράχνες με (και πάλι ψεύτικους) ιστούς. Η αράχνη πιστεύεται ότι φέρνει τύχη και σε όποιο σπίτι εμφανιστεί πραγματική αράχνη το πρωί των Χριστουγέννων το έθιμο λέει ότι η οικογένεια θα είναι καλότυχη όλο το χρόνο.

Τα παιδάκια σε αρκετές επαρχίες της Μ. Βρετανίας γράφουν γράμματα στον Αγιο Βασίλη, που στη συνέχεια πετούν στο αναμμένο τζάκι. Και τούτο επειδή υποτίθεται ότι ο Αγιος ενημερώνεται για τις επιθυμίες των πιτσιρικιών κατευθείαν από τον καπνό. Οι νοικοκυρές πάλι φτιάχνουν την παραδοσιακή πουτίγκα, μόνο που, προτού ξεκινήσουν, κάνουν μια ευχή. Η οποία, για να βγει, πρέπει να ανακατέψουν τα υλικά του γλυκού μόνο δεξιόστροφα!

Στην Αυστρία πάλι ο Αγιος Βασίλης (Αγιος Νικόλαος, σε αυτούς) «συνοδεύεται από τον Κράμπους. Ενα φριχτό κακάσχημο πλάσμα που επισκέπτεται τα σπίτια μία μέρα πριν από τον Αγιο Νικόλαο και αρπάζει τα κακά παιδιά! Τα καλά παιδιά πάλι παίρνουν το δωράκι τους την επόμενη μέρα!

Στη Νορβηγία, το βράδυ των Χριστουγέννων, σε κάθε σπίτι καταχωνιάζονται οι σκούπες! Το έθιμο έχει τις ρίζες του σε παγανιστική παράδοση που έλεγε ότι εκείνη τη νύχτα οι μάγισσες και τα κακά πνεύματα καβαλάνε τις σκούπες που βρίσκουν εύκαιρες και αλωνίζουν...
Οι Ιρλανδοί πάλι, επειδή ως γνωστόν είναι γερά ποτήρια, αφήνουν στον Αγιο Βασίλη γάλα και μπισκοτάκια για να ξαποστάσει, αλλά... και μπίρες! Και για να μην πιει ξεροσφύρι ο Αγιος, βάζουν μαζί και αλμυρές πίτες. Ακόμα το βράδυ των Χριστουγέννων αφήνουν ένα αναμμένο κερί ή φωτάκι στα παράθυρά τους.

Οι Ιταλοί παραδοσιακά περιμένουν όχι τον Αγιο Βασίλη, αλλά τη Strega Buffana να φέρει τα δώρα στα παιδιά. Μια καλοκάγαθη μάγισσα που στα καλά παιδιά φέρνει δώρα και στα κακά δίνει... κάρβουνα.
Αλλά και στη χώρα μας, και ιδιαίτερα στις επαρχίες, συναντά κανείς παράξενα και... υπό εξαφάνιση έθιμα.

Στη Θεσσαλία οι κοπέλες το πρωί των Χριστουγέννων «ταΐζουν τη βρύση». Βάζουν δηλαδή στις βρύσες του χωριού βούτυρο, μέλι και διάφορες άλλες λιχουδιές, για να είναι η ζωή τους γλυκιά τον νέο χρόνο και να έχουν καλές σοδειές.
Την παραμονή των Χριστουγέννων πάλι σε αρκετές επαρχίες της χώρας μας «παντρεύουν» τη φωτιά. Ονοματίζουν ένα ξύλο με θηλυκό όνομα και ένα με αρσενικό και τα καίνε, προκειμένου να διώξουν τους καλικάντζαρους.

Στη Χίο αρκετές ενορίες κρατούν το έθιμο του «καραβιού». Φτιάχνουν δηλαδή καραβάκια σε σμίκρυνση, τα οποία και στολίζουν και συναγωνίζονται με τις άλλες ενορίες για το ποιο καραβάκι είναι το πιο όμορφο και καλοκατασκευασμένο.