7/3/13

Απεβίωσε ο Ούγκο Τσάβες - τέλος εποχής για τη Βενεζουέλα

 Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Ούγκο Τσάβες, πέθανε σε ηλικία 58 ετών μετά από πολύμηνη μάχη με τον καρκίνο. Τι προβλέπει το Σύνταγμα της χώρας, το ιστορικό της ασθένειάς του, οι πολιτικές επιπτώσεις του θανάτου του.

Τέλος εποχής για τη Βενεζουέλα. Ο πρόεδρος της λατινοαμερικανικής χώρας Ούγκο Τσάβες, πέθανε σε ηλικία 58 ετών μετά από πολύμηνη μάχη με τον καρκίνο, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη ο αντιπρόεδρος Νίκολας Μαδούρο.

Ανακοινώνοντας το θάνατο του Τσάβες (βίντεο) σε έντονη συναισθηματική φόρτιση, ο αντιπρόεδρος της χώρας έκανε λόγο για στιγμές «βαθιάς θλίψης». «Πήραμε την πληροφορία για το πιο τραγικό γεγονός που έχουμε ανακοινώσει στο λαό μας. Στις 16:25 (20:55 GMT) σήμερα, 5 Μαρτίου, απεβίωσε ο κομαντάτε πρόεδρος Ούγκο Τσάβες», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μαδούρο. O θάνατος του Τσάβες έχει βυθίσει στο πένθος τους Βενεζουελανούς πολίτες ενώ η κρατική τηλεόραση παρουσιάζει αφιερώματα και αποσπάσματα από ομιλίες του λατινοαμερικανού ηγέτη (Δείτε ζωντανά ΕΔΩ).


Τι προβλέπεται μετά το θάνατό του
Με το θάνατο του βενεζουελανού προέδρου, το Σύνταγμα αναφέρει ότι το έθνος θα πρέπει να “προβεί σε νέες εκλογές” εντός 30 ημερών, και ότι ο αντιπρόεδρος πρέπει να αναλάβει μεταβατικός πρόεδρος. Η εκλογή είναι πιθανό να θέσει το Μαδούρο, τον οποίο ο Τσάβες είχε ορίσει ως πολιτικό διάδοχο του, εναντίον του Ενρίκε Καπρίλες, ένα νεαρό δημοφιλή κυβερνήτη μιας επαρχίας που ο Τσάβες νίκησε με δυσκολία στις προεδρικές εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου.


Σύντομο ιστορικό της ασθένειας
Ο Τσάβες είχε διαγνωστεί με καρκίνο τον Ιούνιο του 2011, αλλά κατά τη διάρκεια της θεραπείας του ήταν ιδιαίτερα μυστικοπαθής για την ασθένειά του, αρνούμενος να ανακοινώσει από το είδος του καρκίνου που έπασχε ή σε ποιο σημείο του σώματός του είχε εμφανιστεί η ασθένεια. Υπεβλήθη σε τρεις επεμβάσεις στην Κούβα, από τον Ιούνιο του 2011 έως το Φεβρουάριο του 2012, καθώς και σε χημειοθεραπεία και ακτινοβολία, αλλά δεν δόθηκε ριζική λύση στο πρόβλημα υγείας του.

Στη συνέχεια, στις 8 Δεκεμβρίου, μόλις δύο μήνες μετά τη νίκη του επί του Καπρίλες και την επανεκλογή του, ο Τσάβες εξέπληξε το έθνος ανακοινώνοντας σε ένα ζοφερό τηλεοπτικό διάγγελμα ότι χρειάζεται ακόμη μια χειρουργική επέμβαση.


 Η επέμβαση, η τέταρτη κατά σειράν, πραγματοποιήθηκε στην Αβάνα στις 11 Δεκεμβρίου. Σκυθρωποί οι συνεργάτες του περιέγραψαν τη διαδικασία ως “περίπλοκη”, αναγνωρίζοντας ότι η κατάστασή του ήταν λεπτή. Τελικά ενημέρωσαν τη βενεζουελανική κοινή γνώμη για τις επιπλοκές, αρχικά αιμορραγία και στη συνέχεια μια σοβαρή λοίμωξη στους πνεύμονες που προκάλεσε αναπνευστικό πρόβλημα.
Βοηθοί του κ. Τσάβες ανακοίνωσαν τελικά ότι ένας σωλήνας είχε τοποθετηθεί στην τραχεία του για να βοηθήσει την αναπνοή του, και ότι ως εκ τούτου είχε δυσκολία στην ομιλία. Επρόκειτο για τραγική ειρωνεία για έναν άνθρωπο που μιλούσε ακατάπαυστα, συχνά αυτοσχεδιάζοντας για ώρες, ρητορεύοντας, τραγουδώντας ή απαγγέλοντας ποίηση.

Εκτός από μία φωτογραφία με τις κόρες του, όσο ήταν στην Κούβα, ο Τσάβες είχε να εμφανιστεί δημοσίως από τον περασμένο Δεκέμβριο. Στη Βενεζουέλα επέστρεψε στα μέσα Φεβρουαρίου.

Οι πολιτικές επιπτώσεις
O θάνατος του Τσάβες, ο οποίος κυριάρχησε επί 14 χρόνια στην πολιτική σκηνή της Βενεζουέλας, προκαλεί έντονες αμφιβολίες για το μέλλον της σοσιαλιστικής επανάστασης του. Αλλάζει άρδην τις πολιτικές ισορροπίες στη Βενεζουέλα, τον τέταρτο μεγαλύτερο ξένο προμηθευτή πετρελαίου στις Ηνωμένες Πολιτείες, και στη Λατινική Αμερική, όπου ο κ. Τσάβες ηγήθηκε μιας ομάδας εθνών με στόχο τη μείωση της αμερικανικής επιρροής στην περιοχή.

Ο Τσάβες άλλαξε τη Βενεζουέλα με θεμελιώδεις τρόπους, ενισχύοντας και ενεργοποιώντας εκατομμύρια φτωχών ανθρώπων, που παλαιότερα αισθάνονταν περιθωριοποιημένοι από την κοινωνία.

Αλλά ο Τσάβες διεύρυνε επίσης την πόλωση στη βενεζουελανική κοινωνία. Ο θάνατός του είναι βέβαιο ότι θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην ευρύτερη περιοχή και μεγάλη πολιτική αβεβαιότητα στο έθνος του που θα προσπαθήσει να βρει το δρόμο του χωρίς αυτόν.




Ποιος ήταν Ο Ούγκο Τσάβες
Ο Ούγκο Ραφαέλ Τσάβες Φρίας γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου του 1954 στην πόλη Σαμπανέτα της επαρχίας Μπαρίνας, στους πρόποδες των Άνδεων. Ήταν το δεύτερο παιδί του Ούγκο δε λος Ρέγες Τσάβες και της Ελένα Φρίας δε Τσάβες.
Παντρεύτηκε, την πρώτη φορά με τη Νάνσι Κολμενάρες και τη δεύτερη φορά με την Μαρισαμπέλ Ροντρίγκες. Χώρισε και με τις δυο. Ήταν πατέρας τεσσάρων παιδιών.


Οι δάσκαλοι γονείς του, δυσκολεύονταν να επιβιώσουν και ο μικρός Ούγκο αναγκάστηκε να τους βοηθήσει οικονομικά από την ηλικία των εννέα χρόνων, πουλώντας στους δρόμους ζαχαρωτά (που έφτιαχνε η γιαγιά του) και φρούτα. Αργότερα, έστειλαν τον Ούγκο και τον αδερφό του, Αντάν, να ζήσουν με τη γιαγιά τους (μητέρα του πατέρα τους) σε ένα προάστιο της Σαμπανέτα.
Όταν ήταν μικρός ήταν λεπτός και είχε μεγάλα πόδια. Τον φώναζαν Tribilin, που δεν είναι άλλο από την... ισπανική έκδοση του Γκούφι!

Η μητέρα του ήθελε να γίνει παπάς αλλά εκείνος είχε άλλα σχέδια. Από παιδί αγαπούσε τις τέχνες. Λέγεται πως ζωγράφιζε εκπληκτικά, πως τραγουδούσε υπέροχα και ήταν βιρτουόζος της κιθάρας. Αγαπούσε επίσης το μπέιζμπολ και παιδικό του όνειρο ήταν να γίνει pitcher στους Giants του Σαν Φρανσίσκο και να ακολουθήσει τα βήματα του παιδικού του ήρωα, Ισαΐας "Λατίγο" Τσάβες (καμία συγγένεια δεν είχαν).
Δεν είχε σκεφτεί ποτέ να γίνει στρατιωτικός. Μέχρι την ημέρα που, σύμφωνα με τη Monde Diplomatique, του είπαν πως ο καλύτερος τρόπος για να μπει στις μεγάλες ομάδες του μπέιζμπολ ήταν να εισαχθεί στη στρατιωτική ακαδημία της Μπαρίνας. Εκεί έλαβε στρατιωτική εκπαίδευση στους αλεξιπτωτιστές.



Σπούδασε πολιτικές επιστήμες, την ιστορία από το μαρξισμό μέχρι το λενινισμό. Παθιάστηκε με τη ζωή και το έργο του Μπολιβάρ, του οποίου αποστήθισε όλους τους λόγους. Το πορτρέτο του ηγέτη για την ανεξαρτησία πολλών κρατών της Νότιας Αμερικής βρίσκεται πάντα γραφείο του.
Πιστός καθολικός, ο Τσάβες φορούσε από παιδί στο λαιμό του ένα φυλαχτό, κληρονομιά ενός προπάππου από τη μεριά της μητέρας του, του συνταγματάρχη Πέδρο Πέρες Δελγάδο.


Το πραξικόπημα
Το 1983 ίδρυσε το Μπολιβαριανό Επαναστατικό Κίνημα 200 (MBR-200). Στις 4 Φεβρουαρίου 1992, έκανε απόπειρα πραξικοπήματος κατά του προέδρου Κάρλος Άντρες Πέρες. Απολογισμός: 18 νεκροί και 60 τραυματίες. Επανέλαβε την προσπάθεια στις 4 Νοεμβρίου του 1992. Τότε, κατάφερε να καταλάβει το κτίριο της κρατικής τηλεόρασης. Αλλά το πραξικόπημα είχε διάρκεια δυο ωρών.

Ο Τσάβες αποφάσισε να παραδοθεί, με τον όρο να του επιτρέψουν να απευθυνθεί, και εκείνος (όπως ο τότε πρόεδρος Κάρλος Αντρές Πέρες), στο λαό. Ο νεαρός συνταγματάρχης, με τον κόκκινο μπερέ του αλεξιπτωτιστή ανέλαβε την πλήρη ευθύνη του κινήματος. Το διάγγελμά του στην τηλεόραση ήταν ένας πολιτικός θρίαμβος. Έμεινε στη φυλακή δυο χρόνια πριν πάρει αμνηστία από τον πρόεδρο Ραφαέλ Καλδέρα.

Μετά την αποφυλάκισή του, αναγέννησε το MBR και το έκανε πολιτικό κόμμα με το όνομα «Κίνημα για την Πέμπτη Δημοκρατία» (MVR).

Στην εξουσία
Εξελέγη για πρώτη φορά πρόεδρος της Βενεζουέλας στις εκλογές της 6 Δεκεμβρίου 1998. Η συμμετοχή έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ των τελευταίων 40 ετών (56,2%). Υποσχέθηκε αναδιανομή της γης, προγράμματα στέγασης, μόρφωσης, περίθαλψης και παιδείας για τους φτωχούς. Στις 2 Φεβρουαρίου 1999, ορκίστηκε Πρόεδρος και διά δημοψηφίσματος δημιούργησε Συντακτική Εθνοσυνέλευση. Ακολούθησε η νίκη του στις βουλευτικές εκλογές, με το κόμμα του να καταλαμβάνει τις 120 επί συνόλου 131 εδρών.


Βάσει του νέου Συντάγματος, η χώρα μετονομάστηκε σε «Μπολιβαριανή Δημοκρατία της Βενεζουέλας», για να τιμήσει τον ήρωά του (και της ανεξαρτησίας) Σιμόν Μπολιβάρ. Η θητεία του προέδρου αυξήθηκε σε 6 χρόνια και επετράπη η δεύτερη θητεία των προέδρων. Οι πολιτειακές αλλαγές εγκρίθηκαν σε δημοψήφισμα, το Δεκέμβριο του 1999. Τον Ιούλιο του 2000 διεξήχθησαν εκλογές για την Εθνοσυνέλευση. Ταυτόχρονα, ο Τσάβες πέτυχε την επανεκλογή του στην προεδρία. Την περίοδο 2000-2001 κυβέρνησε με διατάγματα.

Στις 9 Απριλίου 2002, τα συνδικάτα κήρυξαν απεργία. Στις 11 Απριλίου, στη διάρκεια διαδηλώσεων κατά της απόλυσης του προέδρου μεγάλης εταιρείας πετρελαίου, ξέσπασε βία, με 17 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες. Γιατροί ανέφεραν ότι πολλά από τα θύματα είχαν πυροβοληθεί από ελεύθερους σκοπευτές, αλλά η έρευνα που ξεκίνησε, στο δρόμο... «πάγωσε» και κανείς δεν ξέρει με ακρίβεια τι είχε συμβεί.

Ο διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων, Λούκας Ρινκόν Ρομέρο ανακοινώνοντας την παραίτησή του, ανακοίνωσε και εκείνη του Τσάβες. Αλλά ο πρόεδρος ανακοίνωσε αργότερα ότι συνελήφθη όμηρος. Νέος πρόεδρος αυτοανακηρύχθηκε ο Πέδρο Καρμόνα, υποστηριζόμενος από το στρατό. Ο νέος ηγέτης άλλαξε ξανά το όνομα της χώρας σε Δημοκρατία της Βενεζουέλας, αλλά οι υποστηρικτές του Τσάβες προκάλεσαν αντιπραξικόπημα. Τη νύχτα του Σαββάτου, στις 13 Απριλίου 2002 ο Τσάβες επέστρεψε στην ηγεσία, τερματίζοντας τη συντομότερη κυβέρνηση στην ιστορία της χώρας.


Στις προεδρικές εκλογές της 3ης Δεκεμβρίου 2006 ο Τσάβες επανεξελέγη από τον πρώτο γύρο για έξι ακόμα χρόνια. Έβαλε ποσοστό 63%.

Στις 10 Ιανουαρίου 2007 ο Τσάβες ορκίστηκε για μια ακόμα θητεία. Την ίδια χρονιά, παρά τις αντιδράσεις, προώθησε την παράταση της θητείας του ως το 2012. Στις 2 Νοεμβρίου του 2007 η Εθνοσυνέλευση με 160 ψήφους υπέρ και 7 κατά ενέκρινε τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που είχε προτείνει η κυβέρνηση του Τσάβες ανοίγοντας το δρόμο για την παραμονή του στην εξουσία και την επόμενη δεκαετία.

Υπέστη την πρώτη του ήττα με την καταψήφιση των συνταγματικών τροποποιήσεων. Στο σχετικό δημοψήφισμα στις 2 Δεκεμβρίου του 2007 οι πολίτες με οριακή πλειοψηφία 50,7% έναντι 49,2%, απέρριψαν το πακέτο των μεταρρυθμίσεων που προσπάθησε να περάσει ο Τσάβες. Ήθελε να μπορεί να διεκδικεί εφ’ όρου ζωής την επανεκλογή του, να καταργήσει την αυτονομία της κεντρικής τράπεζας, να ενισχύσει τον έλεγχό του στις ένοπλες δυνάμεις και να περιορίσει την ελευθεροτυπία σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.

Σχέση... μίσους με τις ΗΠΑ

Δεν έκρυψε ποτέ την αγάπη του για τον Φιντέλ Κάστρο και την απέχθειά του για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Άλλωστε, οι εχθροί του φίλου του, ήταν και δικοί του εχθροί. Πολλές φορές φώναξε «κάτω ο ιμπεριαλισμός». Χαρακτήρισε τον Τζορτζ Μπους «διάβολο», «κύριο επικίνδυνο» και «γάιδαρο», κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ήθελαν να τον ρίξουν από την προεδρία της Βενεζουέλας.

Ούτε φυσικά οι Αμερικανοί τον... συμπάθησαν ποτέ. Τον Αύγουστο του 2005 κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ήθελαν να τον δολοφονήσουν. Βοήθησε σε αυτό και ο Αμερικανός τηλευαγγελιστής Πατ Ρόμπερτσον, που ζήτησε δημόσια τη δολοφονία του και είχε συγκρίνει τον ηγέτη της Βενεζουέλας με τον Χίτλερ. Αργότερα ζήτησε συγγνώμη.

Ο Τσάβες προκάλεσε αίσθηση όταν πριν από λίγους μήνες είχε δηλώσει ότι «θα ψήφιζα Ομπάμα».



πηγη:skai