Στη συνεργασία συμμετέχουν, επίσης, το Ινστιτούτο Max Planck Ραδιοαστρονομίας της Γερμανίας, το Διαπανεπιστημιακό Κέντρο Αστρονομίας και Αστροφυσικής της Ινδίας και το Πανεπιστήμιο Νικόλαος Κοπέρνικος της Πολωνίας.
«Η συνεργασία αφορά στην έρευνα των ενεργών γαλαξιών (που είναι γνωστοί και ως Κβάζαρς) και γενικά τα αστροφυσικά φαινόμενα υψηλών ενεργειών. Η συνεργασία επεκτείνεται σε τεχνολογίες αιχμής στις περιοχές της Οπτικής Πολαριμετρίας και της Προσαρμοστικής Οπτικής και περιλαμβάνει ανταλλαγές επιστημόνων, μεταπτυχιακών φοιτητών και τεχνικού προσωπικού όπως και την από κοινού χρήση επιστημονικών δεδομένων», ανέφερε στο ΑΜΠΕ ο Γιάννης Παπαμαστοράκης Ομότιμος Καθηγητής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και ΙΤΕ
Η κατασκευή ενός πρωτοποριακού οργάνου το οποίο θα τοποθετηθεί στο τηλεσκόπιο των 1.3 μέτρων του Σκίνακα και θα μετράει την πόλωση του φωτός, που εκπέμπεται από εξωτικά αστροφυσικά αντικείμενα, θα αποτελέσει, σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα, την απαρχή αλλά και σημαντικό μέρος της συνεργασίας. «Ο γενικότερος στόχος των ερευνών είναι η βαθύτερη κατανόηση των φυσικών φαινομένων που οδηγούν σε εκπομπή φωτός γύρω από υπερμαζικές μαύρες τρύπες, οι οποίες βρίσκονται στα κέντρα πολλών γαλαξιών. Πρέπει να αναφερθεί ότι οι Υπερμαζικές μαύρες τρύπες έχουν μάζα που είναι εκατομμύρια έως και δισεκατομμύρια φορές την μάζα του Ήλιου μας» σύμφωνα με τον καθηγητή.
Το όργανο, στο οποίο δόθηκε το όνομα Robopol (που σημαίνει Ρομποτικό Πολαρίμετρο), θα μπορεί να κάνει αυτοματοποιημένες (δηλ. ρομποτικές) παρατηρήσεις σε συνδυασμό με το τηλεσκόπιο των 1.3 μέτρων και την υπόλοιπη ερευνητική υποδομή του αστεροσκοπείο στο Σκίνακα. Το κόστος κατασκευής του Robopol επωμίζονται τα άλλα (εκτός Αστεροσκοπείου Σκίνακα) ιδρύματα. Το Robopol προγραμματίζεται να μπει σε λειτουργία στο Αστεροσκοπείο του Σκίνακα τον προσεχή Οκτώβριο και να χρησιμοποιείται τα επόμενα τρία χρόνια, για κοινές παρατηρήσεις των τεσσάρων συνεργαζομένων ιδρυμάτων.
Αξίζει να σημειωθεί πως το Αστεροσκοπείο Σκίνακα επελέγη για τη συνεργασία, λόγω της εξαιρετικής του θέσης για αστρονομικές παρατηρήσεις στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με τον υψηλής τεχνολογίας εξοπλισμό του, το υψηλό επιστημονικό επίπεδο των αστρονόμων του και τη λειτουργικότητα του.
Παρατηρήσεις με το ROBOPOL (επισημάνσεις Καθηγητή Αστροφυσικής Παπαμαστοράκη)
Παρατηρήσεις 100 "Blazars". "Blazars" είναι ενεργοί γαλαξίες, με ισχυρό πίδακα σχετικιστικών (δηλ. με ταχύτητες πολύ κοντά στη ταχύτητα του φωτός) ηλεκτρονίων, που τους παρατηρούμε σχεδόν κατά μήκος του άξονα του πίδακα. Με αποτέλεσμα να είναι εξαιρετικά λαμπροί και να εμφανίζουν έντονη μεταβλητότητα. Αντικείμενο των ερευνών είναι η μελέτη των μεταβολών στη γωνία και στο βαθμό πόλωσης που εμφανίζει η εκπομπή ορατού φωτός από αυτά τα αντικείμενα και η συσχέτισή τους με μεταβολές στην εκπομπή Ακτίνων γ, έτσι όπως τις καταγράφει ο δορυφόρος FERMI της NASA.
Οι παρατηρήσεις από το Αστεροσκοπείο Σκίνακα είναι ιδιαίτερα σημαντικές διότι η γνώση της γωνίας και του βαθμού πόλωσης του ορατού φωτός καθορίζει σχεδόν μονοσήμαντα τη γεωμετρία και την ένταση του μαγνητικού πεδίου στους σχετικιστικούς πίδακες. Συσχέτισή τους με μεταβολές στην εκπομπή ακτίνων γάμα, μας βοηθάει να κατανοήσουμε, με τρόπο μοναδικό, τη δομή και τους μηχανισμούς εκπομπής ακτινοβολίας από αυτούς τους πίδακες, οι οποίοι πίδακες είναι από τα πιο εντυπωσιακά αντικείμενα στο σύμπαν, και έχουν αποτελέσει αντικείμενο εντατικής έρευνας παγκοσμίως τα τελευταία 40 χρόνια.
Χαρακτηριστικά του προγράμματος παρατηρήσεων:
α) Ο μεγάλος αριθμός αντικειμένων που πρόκειται να παρατηρηθούν (~10% όλων των Blazars που έχει καταγράψει ο δορυφόρος FERMI).
β) Η συχνότητα της παρατήρησης (παρατήρηση κάθε αντικειμένου τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, για 8 μήνες).
γ) Η δυνατότητα παρατήρησης για μεγάλο χρονικό διάστημα αντικειμένων που εμφανίζουν έντονες μεταβολές.
«Το πρόγραμμα παρατήρησης από τον Σκίνακα, με τα παραπάνω χαρακτηριστικά, είναι μοναδικό στον κόσμο (δηλαδή, κανένα άλλο τηλεσκόπιο στον κόσμο δεν παρατηρεί την πόλωση φωτός τόσο πολλών αντικειμένων, τόσο συχνά και με τέτοια δυνατότητα συνεχούς παρατήρησης ενός αντικειμένου όταν εμφανίζει κάποια ενδιαφέρουσα μεταβλητότητα)» επισημαίνει ο καθηγητής Γ. Παπαμαστοράκης, στο ΑΜΠΕ.
Στοιχεία για το Αστεροσκοπείο Σκίνακα που βρίσκεται στον Ψηλορείτη, στον δήμο Ανωγείων και σε υψόμετρο 1750 μέτρων
Αποτελεί κοινή ερευνητική εγκατάσταση του Πανεπιστημίου Κρήτης του Ιδρύματος Τεχνολογίας Έρευνας και του Ινστιτούτου Max Planck Εξωγήινης Φυσικής της Γερμανίας, το οποίο συνέβαλε διαχρονικά και με ένα εκατομμύριο ευρώ στη δημιουργία του Αστεροσκοπείου. Στο Αστεροσκοπείο λειτουργούν τρία τηλεσκόπια εξοπλισμένα με όργανα παρατήρησης υψηλής τεχνολογίας, μεταξύ των οποίων και Κάμερα Κοντινού Υπερύθρου. Το Αστεροσκοπείο Σκίνακα προσφέρει επίσης εξαιρετικές δυνατότητες σύγχρονης εκπαίδευσης φοιτητών σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο.
Η συνεργασία με το Caltech, το οποίο μάλιστα σε πρόσφατη έρευνα των Times ανεδείχθη ως το πλέον κορυφαίο πανεπιστημιακό ίδρυμα στον κόσμο (με δεύτερο το Χάρβαρντ), καταδεικνύει έμπρακτα την εκτίμηση που δείχνει η διεθνής ακαδημαϊκή κοινότητα στο ερευνητικό δυναμικό της Κρήτης και την εμπιστοσύνη που χαίρει το Αστεροσκοπείο Σκίνακα.
πηγη:ofono
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου